Modern web geliştirme alanında uzmanlaşmak isteyenlerin sıkça sorduğu sorulardan birisi Json nedir olarak bilinmektedir. Bunun temel nedeni olarak ise Json, nesnelerin interneti, sosyal medya uygulamaları gibi alanlarda önemli bir yol oynaması görülmektedir. Web uygulamaları sırasında kullanıcıların değiştirmekte olduğu ayarların, her seferinde yenilenme ihtiyaç olmaması amaçlanmaktadır. Bunun için de pek çok geçici yapılandırma ya da veri depolaması açısından önem arz etmektedir.
Söz konusu değişikliklerin ya da geçici verilerin depolanması noktasında Mariadb, Oracle gibi veritabanları kullanılmaktadır. Ancak bu seçenek, verimli bir çözüm olarak görülmemektedir. Verilerin bir dosyasını saklamak da depolama sorununu çözmek amacıyla kullanılmaktadır. Bu aşamada verileri farklı uygulamalar içerisinde kolayca paylaşılan bir evrensel format olarak da değerlendirilmektedir.
Veri serileştirme, yapılandırılmış verileri, gerektiği zaman orijinal yapısının kurtarılmasına fırsat vermektedir. Json, veri serileştirme amacıyla oldukça yayın bir şekilde kullanılmakta olan format olarak geçmektedir. Açılımı JavaScript Object Notation olarak geçmektedir. Basit veri yapıların temsil edilmesi amacıyla tasarlanmış bir veri değişim formatı şeklinde tanımlanır. Önemli olarak da iki sistem arasında veri alışverişi amacıyla kullanılmasıdır. Örnek üzerinden gitmek gerekirse de Json kullanıcıları, sunucuyla web uygulaması arasında veri aktarımı yapabilmektedir.
Her ana dil, Json, dizelerindeki o dilde nesnelere ya da sınıflara ayrıştırma amacıyla yerleşik bir işlevsellik sahibidir. Programlama dilinde Json verileri ile çalışmak oldukça kolaydır. Formatı 2000 yıllarının başında Douglas Crockford tarafınca belirlenmiştir.
Json Özellikleri Nelerdir?
Json içerisinde cep telefonları, web tarayıcıları, LoT cihazları, sunucular dahil olacak şekilde çeşitli kaynaklardan veriler alınmaktadır. “Events” olarak geçmekte olan mesajlar toplanıp grup şekilde düzenlenmektedir. Düzenlemeler mantıksal olarak yapılmaktadır. Aynı zamanda veri hattı üzerinden bir veri platformuna besleme yapılmaktadır. Json özelliklerini sıralamak gerekirse de;
- Veri yapısında bulunan veri nesnelerinin iletilmesi amacıyla insanların okuyabileceği metinlerden destek almaktadır.
- Yapılandırılmış veriler bir ağ bağlantısı yardımı ile iletilip, serileştirme amacıyla kullanılmaktadır.
- Tarayıcı eklentileri, web site gibi JavaScript uygulamaları ile kullanılmaktadır.
- Okuma, yazma ve oluşturma işlemleri kolayca sürdürülmektedir.
- Tüm tarayıcıları destekleme özelliğine sahiptir. Çok sayıda işletim sistemi ile uyumlu şekildedir.
- Önemli JavaScript çerçeveleri tarafınca desteklenmektedir.
- Pek çok modern programlama dilinde ayrıştırılması mümkündür. Metin tabanlı yapısı sayesinde popüler programlama dilleri ve platformları tarafından desteklenmektedir.
- Fazla karmaşık ve büyük verilerin işlenmesi için uygun görülmez. Zengin metin ya da resimlerde olduğu gibi multimedya biçimlerini de destekleme özelliği yoktur.
Tarayıcı uzantısını ve web sitelerini içermekte olan JavaScript tabanlı uygulamalar içerisinde yaygın bir şekilde kullanılmakta olan Json birçok sayıda veri türünü desteklemektedir. Bunlar içerisinde sayı, dize, dizi, nesne, boş değer gibi seçenekler de yer almaktadır.
Dilden bağımsız olmasının yanında C ailesi dillerini kullanmakta olan programcıların aşina olduğu bir içeriğe sahiptir. Nesneleri programlama ihtiyacınıza uygun olacak şekilde düzenlemeniz mümkündür. Bununla birlikte nesneler, anahtarları parametre olarak kullanabilmeniz, çeşitli durumlarda yeniden kullanmanız için yardımcı olmaktadır. Bu aşamada yeni tanımlar elde etmenizde de olumlu yönde etkisinin olduğu bilinmektedir.
Ne İçin Kullanılır?
Json, birden fazla uygulama içerisinde kullanıma uygundur. Sunucu ve web uygulamaları içerisinde verilerin aktarılması amacıyla kullanımı yaygındır. Bunun temel nedeni olarak ise uygulamaların genel olarak verileri metin olarak alması ve metin tabanlı olmasıdır. Küçük dosya boyutunun var olmasından ötürü http istekleri ve yanıtları için Json kullanımı söz konusudur.
Yapılandırılan verilerin iletilmesi, serileştirilmesi için de Json kullanılmaktadır. NASA, Facebook gibi ünlü isimler tarafından sağlanmakta olan API tarafından da kullanımı söz konusudur. NASA bilimsel ve astronomik verilerin JSON formatında ücretsiz bir şekilde sunulmasına destek sağlamaktadır. Bu verilerin Python kullanımı ile çalışması da mümkündür. İnternet içerisindeki verilerle çalışmak için de bir ağ bağlantısı üzerinden verileri gönderme ve almanız mümkün olmaktadır. Bu şekilde dilerseniz kitaplığı kullanmanız da mümkündür.
JavaScript ile birlikte uyumlu olarak bilinen Json tarayıcı eklentilerini içeren JavaScript tabanlı uygulamalar yazma amacıyla kullanılmaktadır. JavaScript içeriğinin alt kümesi olarak tanımlanmaktadır. Bundan ötürü de yazmış olduğunuz her şeyin geçerli bir JavaScript olduğu anlamını taşımaktadır.
Veri aktarımını kolaylaştırdığı gibi veri ağırlıklı olan sosyal medya uygulamaları içerisinde de popüler durumdadır. Instagram içerisinde yer almakta olan Json verileri ise kullanıcılar, resimler ve beğenilerden oluşan değerleri kapsamaktadır. Json konusunda ustalaşmak için loT uygulamaları geliştirme noktasında önemli vardır. Uygulamalar içerisindeki cihazlarda ve sensörlerde bulunan veriler normalde bu formatta gönderilmektedir.
Ek olarak yazılım testleri içerisinde kalite güvencesi de yazılım ürünlerinde kalite sağlamak amacıyla tanımlanmaktadır. QA testi olarak geçmekte olan kalite güvencesi, yazılım geliştirme sürecini iyileştirme amacıyla kullanılmaktadır. Yazılım ürünleri için tanımlanan kalite standartları içerisinde de verimli ve etkili olması amaçlanmaktadır. Bundan ötürü de JSON, sistemler arasında bağlantı kurma amacıyla da kullanılmaktadır. Bu bağlantının test edilmesinde de yer almaktadır.
Json ve XML Farkı Nedir?
Bir web sunucusu içerisinden veri almak istediğiniz zaman hem Json hem de XML kullanımı mümkündür. Esnek olması, basit bir tasarıma sahip olması, kolayca anlaşılması gibi pek çok nedenden ötürü web ve mobil uygulamalarda kullanılmaktadır. Yapı yapılandırılmış olan veriler için de XML bir alternatif olarak değerlendirilmektedir. Bu aşamada sıkıştırılmış nesnel temsillerinin sağlanması da söz konusudur.
XML ile kıyaslandığı zaman okuma işlemi daha kolaydır. XML ise gerekli olandan çok daha fazla kelime kullanımına uygundur. Bu da okuma ve yazmayı zaman alan bir hale getirmektedir. XML, bir ayrıştırıcı kullanılarak çözümlenmektedir fakat Json, standart bir JavaScript ile ayrıştırılmaktadır. Bu aşamada XML daha zor olarak görülmektedir. XML dosyalarının ayrıştırılması ise yavaştır. Bu da fazladan bellek gerektiği anlamına gelmektedir.
Json Dosyası Nasıl Açılır?
Json dosyası Windows içerisinde yer almakta olan Not Defteri işlevini görerek metin düzenleyici şeklinde kullanılabilmektedir. Bu noktada yapmanız gereken ise “.json” uzantısı olan bir dosya hazırlamaktır. Dosya içerisinde bir nesne oluşturmak için de açma ve kapama küme parantezlerini kullanabilirsiniz. Bunun için de nesnenizi oluşturmakta olan anahtar ve değer çiftlerini kullanabilirsiniz.
Json içerisinde bulunan her bir özellik anahtar değer çifti olarak yorumlanmaktadır. Anahtar, çift tırnak işareti, iki nokta üst üste işareti ve anahtar değeri ile çevrelenmektedir. Birden fazla anahtar çiftinin bulunduğu durumlarda ise normal programlama dilinde bir dizi oluşturulmaktadır. Bu aşamada anahtar değer çiftlerinin her birini ayırmakta olan virgül kullanılmaktadır.