İş Planı Nedir? Nasıl Hazırlanır?

Yeni bir iş kurmaya karar veren hemen herkes heyecanlı ve stresli olmaktadır. Çünkü işe başlamak istediğiniz zaman karşınıza pek çok engel ve görev çıkmaktadır. Bundan dolayı çalışmalarınız için harekete geçmeden önce doğru hedeflere odaklandığınızdan emin olmalısınız. Bu aşamada elde edeceğiniz başarı ise size güçlü bir iş planı sunar. Böylece yatırımcıları da kendinize çekme şansınız olur. Var olan diğer pek çok avantajdan ötürü de iş planı başarılı bir işletmenin olmazsa olmazdır. İlk adımınızı doğru bir iş planı oluşturma, başarılı bir iş sahibi olma amacıyla atabilirsiniz.

Bir iş planı, işletme hedeflerini, bu hedeflere nasıl ulaşılacağını göstermektedir. Sizlere sürecin sonunda memnun olunacak bir sonuç vermeyi mümkün hale getirmektedir. Tüm bu aşamada etkin bir yol haritasına sahip olmanızı sağlayan yazılı bir belge olarak da tanımlanması mümkündür. Belirli bir müddet işletmenizin nasıl görüneceğini yazılı şekilde açıklayan belge olarak da geçmektedir. Daha basit bir şekilde ifade etmek gerekirse de iş planı, iş hedeflerinize ulaşmak amacıyla kullanabileceğiniz iş stratejilerinizi kullanma, ortaya çıkabilecek sorunları çözme yollarını barındırmaktadır.

İş Planı İçeriği Nedir?

İşletmeler için bir çeşit kılavuz görevi gören iş planının içeriğinin açık ve basit olması önemlidir. Sektör dışından bir kişinin de iş planınızı rahatlıkla anlaması gerekmektedir. İş planı içerisinde ürünün ya da hizmetin ne olduğundan, onu oluşturmak için ne kadar paraya gerektiğinden söz edilmelidir. Yani genel anlamda işinizin tüm detaylarına yer verilmesi beklenir.

İş planınız içerisinde bir yönetici özeti olmalıdır. Yönetici özeti, iş planının kısa bir özeti şeklindedir. İş planının bu kısmında iş fikrinden, hedeflerden, pazardan, sektörel rekabetten ve ekip, mali görünüm gibi detaylardan bahsedilmektedir.  Tüm bu detaylarsa genel olarak işlenmektedir. İş planı içerisinde yer alan ikinci bir kısım, şirket tanımı ve özetidir. Şirketinizin misyonu, felsefesi, sektörü, yasal yapısı kısa ve net bir şekilde açıklanmaktadır. Üçüncü aşamada pazara genel bir bakıştır. Bu kısımda sektörün var olan pazarı üzerinden geçilmektedir. Pazarın durumu, boyutu, eğilimi ve öyküsü açıklanmaktadır. Böylece okuyuculara, şirketin bu pazarı neden seçtiği açıklayıcı şekilde aktarılmaktadır. Araştırmaların daha inandırıcı olması adına istatistiklerden, rakamlardan destek alınmaktadır.

Müşteri analizi, potansiyel müşterilerin konumu, ihtiyaçları, istekleri üzerine odaklıdır. Tüm bu planlama aşamasında önemli bir yere sahiptir. Diğer yandan ürün ve hizmete bakış, iş modeli gibi pek çok detay da süreç içerisinde yer tutmaktadır. Tüm bunlar çalışmaların daha başarılı bir şekilde çalışmasında önemli olan faktörler olarak değerlendirilmektedir.

Neden İş Planı Yapılmalıdır?

Organize şekilde hazırlanmış bir iş planına sahip olmak, girişimcilerin beklediklerinden çok daha başarılı olmalarını sağlar. İş planının destek olduğu pek çok konunun bulunduğunu söylemek de mümkündür.

• İşletmenin kar elde etme şansının olup olmadığını belirler. Böylece hedeflediğiniz çalışmanın size sunacağı avantajları önceden görebilirsiniz.
• Başlangıç aşamasında karşınıza çıkacak olan maliyetleri, ne kadar yatırım yapmanız gerektiğini anlayabilirsiniz.
• Yatırımcıları, borç veren kişileri işinize finanse edebilmek adına ikna edici bir güce sahip olursunuz.
• Etkili bir pazar stratejiniz olur.
• İşletmenizin geliriyle ilgili bir tahminde bulunabilirsiniz.
• Rekabette eksik olan detayları analiz edip, çalışmalarınızı buna uygun olarak devam ettirebilirsiniz.
• Sorunları önceden tahmin edebilirsiniz. Bu sayede sorunlar yüzünden zarar görmeden çözüme ulaşabilirsiniz.

İş Planı Türleri Nelerdir?

Girişimcilerin, işletme sahiplerinin kullanabilmeleri mümkün olan birden çok iş planı türü bulunmaktadır. Elbette bu türlere örnek vermek de mümkündür.

• İş planı türleri arasında yer alan seçeneklerden birisi dahili plandır. Dahili plan, işletmelerle ilişkili olan kişiler için tasarlanmaktadır. İş başladığı zaman çalışma pozisyonlarını dolduracak olan kişiler bunlara örnektir. Ayrıca bu planların diğerlerine göre daha rahat olduğunu söylemek mümkündür.
• İkinci bir örnek olarak harici plan gösterilmektedir. Çünkü harici plan, işletmeniz dışında kalan kişiler için hazırlanmış bir plan türüdür. Genel olarak daha resmi bir şekilde hazırlanmaktadır. İşletme ve finans ile ilgili ayrıntılı bilgilere yer verilmektedir. Diğer yandan içerisinde finansman talebi de bulunmaktadır.
• İş planı türlerinden olan geleneksel plan, onlarca sayfa uzunluğuna denk gelebilmektedir. Ayrıntılı bir belge türüdür ve içerisinde kapsamlı bir genel bakış bulunmaktadır. Çalışanlara finansman sağlayabilmek, öngörülemeyen durumlara karşı hazırlıklı olmak için kullanımı söz konusudur.
• Seçenekler arasında yalın başlangıç planı da bulunmaktadır. Bu plan türü, kısadır ve genellikle tek bir sayfaya denk gelmektedir. Ayrıca yalın başlangıç planının oluşturulması oldukça az bir zaman almaktadır. Genellikle müşterilere sunulan değeri, müşterilerin kim olduğunu ve kullanılan altyapıyı aktarmaktadır. Bundan ötürü işle ilgili temel unsurlara odaklanıldığı bilinmektedir.

İş Planı Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?

Bir iş planı oluşturmak istediğiniz zaman başarılı olmak, işi yürütebilmek oldukça önemlidir. Bu aşamada işletmeler için avantajlar olabileceği gibi dezavantajlar da bulunmaktadır. Bunlardan söz etmek gerekirse de iş planı oluşturmanın avantajları şu şekilde sıralanmaktadır;

• İş hedeflerine ulaşmak için bir yol haritası elde edilmiş olur.
• Daha bilinçli kararlar alınır.
• Finansmanı güvence altına almış olursunuz.
• Hem çalışanlar hem de işletme sahipleri uyumlu bir çalışma yapısını desteklemektedir.
• Risk en aza iner.
• İşin ilerleme sürecini gözlemleme şansına sahi olursunuz.

İş planı oluşturmanın dezavantajları şöyledir;

• Sınırlayıcıdır. Bundan dolayı çalışmalar sırasında değişen Pazar koşullarına uyum sağlarken zorluk yaşanabilmektedir.
• İş planları hızla eskir. Elbette bu durum düzenli olarak güncelleme yapılmasını zorunlu hale getirmektedir.
• İşletmelerin başarında aşırı oranda bir güven oluşturur. Aşırı güven her zaman doğru olmayabilir.
• İş planı oluşturmak zaman alıcıdır. Ayrıca zaman aldığı gibi emek de gerekmektedir.

Başarılı Bir İş Planı Nasıl Hazırlanır?

Başarılı bir plan oluşturmak istediğiniz zaman takip etmeniz gereken bazı adımalar bulunmaktadır. Bunlardan söz edecek olursak öncelikli olarak araştırma yapmanız gerekmektedir. Hedef pazarı, sektörü, rakiplerinizi ve işletme maliyetlerini araştırmalısınız. Çünkü yapacağınız bu araştırma, sürecin başlamasına yardımcı olmaktadır. Bu noktada kendinize bazı sorular sormanız da sizin faydanıza olacaktır. Örnek olarak iş hedeflerim nedir, rakiplerim nasıl başarılı olmuş gibi sorular gösterilmektedir. Bu sorularla birlikte elde ettiğiniz bilgileri dikkatli bir şekilde belgelemeniz gerekmektedir. Böylece belgeli ve organize bir şekilde çalışmaya başlamış olursunuz.

İşletmeniz için stratejileri belirlemelisiniz. En iyi strateji için çalışmalarınızı kullanabilir, yeni stratejiler geliştirebilirsiniz. Böylece sektörünüzde başarı sahibi olabilirsiniz. Sektörünüz içerisindeki en iyi uygulamaları kullanmak da rekabet ortamında avantajlı konuma geçmenizi sağlamaktadır. Planlama sürecindeki bu aşama ile beraber şirketinizin geleceğiyle ilgili bir vizyon sahibi olabilirsiniz.

İş planı kapsamında finansal tahminlerinizi hesaplayabilirsiniz. Seçim yapacağınız tüm faaliyetlerin bir adımının olduğu bilinmektedir. Var olan gelirlerin tüm maliyetleri karşılaması, uzun vadede avantajlı bir konumda olmanızı sağlamaktadır. Mali varsayımlarınız ve başlangıç maliyetlerinizle de etkin bir nakit akış tablosuna sahip olursunuz. Ek olarak çalışmalarınız sırasında bir taslak plan oluşturmanız faydalı olacaktır. Planınızı gözden geçirdikten sonra belirli düzenlemeler de yapabilirsiniz. Böylece gereksiz olan noktaları çıkarabilir, ince bir ayar yapabilirsiniz.

İş planıyla ilgili detayların tamamlanmasının ardından sunumunu da tamamlayabilirsiniz. Sunum, yazımızda yer verdiğimiz kilit noktaları net bir şekilde vurgular. İçerisinde finansal bilgiler, çalışanların özgeçmişleri ve ek materyaller de bulunur. Böylece hazırlanan rapor çok daha faydalı bir hale gelmektedir.