Yapay zeka denildiği zaman insana benzeyen, insan hareketlerini taklit eden robotlar akla geliyor. Tam da bu sebepten ötürü pek çok kişi yapay zeka nedir sorusunu sormaya devam ediyor. Günümüz teknolojileri ilerlemeye devam ederken insan hayatını büyük ölçüde arttıran detaylar da ortaya çıkıyor. Bu aşamada yapay zeka uygulamaları sıradan bilgisayar işlevlerini tamamlayabiliyor. Bundan ötürü hepimiz karmaşık teknolojilerden oluştuğu düşüncesine kapılıyoruz. Oysa yapay zeka makinelerin akıl yürütebilmesi, problem çözebilme yeteneğinin kazandırılması amacıyla kullanılan bir bilimdir. Temel ilkesinin ise bir makinenin insan zekasını taklit edecek şekilde tasarlanması olarak bilinmektedir.
Yapay Zekanın Tarihi Nedir?
1956 yılında ortaya çıkan yapay zeka kavramı ilk olarak akademik araştırmalar içerisinde yer almıştır. Ayrıca matematiksel problemlerin çözülmesi, dama öğrenme gibi alanlarda kullanıldığı bilinmektedir. 1990 yıllarına gelindiği zaman ise veri madenciliği, lojistik gibi daha karmaşık konularda kullanılmaya başlanmıştır. 2000 yıllarının ilk zamanlarında ise yapay zeka teknolojileri makine öğrenimiyle ilgili çalışmalarda, arama motorlarında kullanılmıştır. Aynı zamanda büyük web sitelerinde de kullanıldığı görülmüştür.
Şimdiki dönemlerde yapay zekanın uygulamaları büyük oranda makine öğreniminde, derin öğrenme çalışmalarında kullanılmıştır. Makine öğrenimi ise yapay zekanın bir alt kümesi olarak geçmektedir.
Yapay Zeka Nerede Kullanılır?
Yapay zeka çalışmalarının geniş bir alanda hizmet veriyor olmasının en önemli sebepleri arasında doğruluk, güven, kolaylık ve hız yer almaktadır. Bankacılıktan nakliyeye pek çok alanda kullanılan büyük bir potansiyelinin olduğu bilinmektedir. Yapay zeka kullanım alanlarını gözden geçirmek gerekirse;
· Finans
Günümüz standartları içerisinde finans sektörü içerisinde, veri analistlerinin büyük bir zaman harcayarak hazırlayabileceği raporları çok kısa bir sürede oluşturmaktadır. Finans sektörünün büyük miktarda olan sayısal verilerin raporlanması, işlenmesi gibi konuları en iyi şekilde tamamlanmanızı sağlamaktadır. Bankacılık sektöründe banka kartı kullanımı gibi dolandırıcılık faaliyetlerini tespit etmek amacıyla kullanılmaktadır. Aynı zamanda piyasa içerisinde verilerin taranması, stokların tahmin edilebilmesi gibi alanlarda başarı elde etmenizi sağlamaktadır.
· Alışveriş
Pek çok kişinin aktif olarak kullandığı online satış siteleri, kullanıcıların beğenilerine göre bilgileri bir araya getirmektedir. Google Analytics, bir satış sitesi içerisinde ne kadar zaman harcadığınıza, bulunduğunuz konuma hatta cihazınıza kadar pek çok bilgiye ulaşabilmektedir. Bu tarz bilgileri kullanarak sizlere anlık bildirim göndermeleri, mesajlar ve görseller sunmaları mümkündür. Bu uygulamalarla beraber sizleri elde tutmaya çalışmaktadır. Yapay zekanın alışveriş platformlarında kullanılmasının amaçlarından bir diğeri de çok satan ürünlerde indirimlerle ilgilidir. Bu konuda bildirim göndermek, istenen öğeler için sınır sunmak gibi detayları otomatik olarak değiştirmektedir.
· Sağlık
Yapay zekâ sağlık sektöründe oldukça aktif bir şekilde kullanılmaya devam edilmektedir. Hastalıkların tahmin edilmesi, doğru tedavinin seçilmesi gibi farklı amaçlarla, verilerden yararlanılarak kullanılmaktadır. Sağlık alanında siber suçlarla ilgili olan konularda, hasta kayıtlarının oluşturulmasında ve ilaç dozunun belirlenmesi gibi konularda sürekli bir rol üstlendiği bilinmektedir. Cerrahi çalışmalarda, ilaç dozunun belirlenmesinde ve daha birçok noktada başvurulduğu görülmektedir. Zamandan ve maliyetten yana avantajlı olmanızı mümkün hale getirmektedir. Ek olarak yapay zeka ile desteklenen teknolojiler, patolog çalışmalarında doku örneklerinin analiz edilmesi, doğru tanının konulması gibi konularda yardımcı olmaktadır.
· Sosyal Medya
Yapay zeka çalışmaları sosyal medya platformlarında yaygın olarak kullanılmaktadır. Facebook, Instagram ve X gibi sosyal kanallarda kullanıcı deneyimlerinin geliştirilmesine yardımcı olmaktadır. Çünkü yapay zeka ile geçmişteki aramalarınız, etkileşimleriniz ve davranışlarınız kayıt altında tutulmaktadır.
· Chatboat
Telefon ya da e-posta yoluyla erişim sağlanması mümkün olan geleneksel destek kanalları, işletmelere para ve insan açısından israf olarak yansımaktadır. Yapay zeka destekli olan müşteri yardımcıları, sipariş durumunun bildirilmesi, açıklamalara göre doğru ürünün bulunması gibi konulara destek sağlamaktadır. Chatboat yazılı ya da sözlü metnin ayrıştırılabilmesi, uygun şekilde yapılandırılması içeriklerin kullanılması, yanıt verilebilmesi gibi sistemleri kapsamaktadır. Chatbot kullanımı sayesinde uygun bilgilerin oluşturulması, kullanıcılar hakkında bilgi edilmesi gibi detaylar da söz konusudur.
Hatırlatıcı kullanarak, bildirimler göndererek müşteriyi elde tutma oranı artmaktadır. Bunların yanı sıra insanlara anında cevap verme süresini azaltmaktadır. Online alışveriş süreçlerince chatbot kullandığınız zaman günün her saatinde var olan hizmetlerden de yararlanabilirsiniz. Ek olarak pek çok web sitesinde de sohbet araçlarınızı chatbot olarak eklemeniz mümkündür.
· Seyahat
Yapay zeka özelliğine sahip olan seçeneklerden birisi Google Haritalar olarak bilinmektedir. Google Haritalar içerisinde bisiklet, araba, tren, otobüs ve hatta yaya için en uygun yolun belirlenmesi söz konusudur. Navigasyon ile en doğru rotanın önerilmesinin yanı sıra birçok teknolojik özellik de geliştirilmektedir. Çeşitli seyahat önerileri, en hızlı yanıt sürelerinin oluşturulması, en uygun rezervasyonların alınması gibi süreçler ortaya çıkmaktadır. Tüketicilerin insanlarla olan etkileşimlerini kolaylaştıran chatbot kullanımları, seyahat ipuçlarını incelemenizi, yeni yerler keşfedebilmenizi sağlamaktadır. Bu konularda daha pek çok araştırmalar yapabilmeniz de mümkün olmaktadır.
· Akıllı Cihazlar
Yapay zeka destekli olan evler görmek istesek de bunun için bir süre daha beklemememiz gerekiyor. Ancak günümüzde zamana göre rengi, yoğunluğu değişen akıllı ışıklar, sıcaklık değerleri gibi çalışmalar bulunuyor. Hatta bu tarz farklı pek çok adımın atılacağı yapay zeka destekli cihazlar da kullanılmaya devam ediliyor. Bunlara örnek olarak da günlük hayatı büyük ölçüde kolaylaştıran otomatik sesli yardım sistemleri bulunuyor.
· Eğlence
Görsel ve ses tanıma sistemleri içerisinde medya öğeleri sıkıştırılmış bir forma sahip oluyor. Var olan en yakın eşleşmeler ise makine öğrenme sistemleri ile kullanılıyor. Bu seçenekler genel olarak Bayes Analizi ile güçlendiriliyor. Örnek göstermek gerekirse Netflix platformu, daha önceki film tercihlerinize bakarak yapay zekayı kullanıyor ve size film önerilerinde bulunuyor.
· Müzik
Yapay zeka kullanımı sayesinde yapılan milyonlarca sohbetten elde edilen verilerde müzisyenler tema oluşturabileceği gibi farklı müzikal öğeler de üretebiliyor. Seyircilerin taleplerini belirleyebilen yapay zeka çalışmaları, müzisyenlerin buna uygun beste yapmasını sağlıyor. Ayrıca yiyeceklerin uyumuna bağlı öneriler yapılabiliyor. Yemek tariflerinin gelişmesi için de yapay zeka aktif olarak kullanılmaya devam ediliyor.
· Güvenlik
Yapay zeka kullanım alanlarından bir diğeri elbette ki güvenlik olarak geçiyor. Güvenlik kamera görüntülerini yüz tanıma teknolojileri ile birleştirmek de bu noktada büyük bir önem arz ediyor. İnsanların aynı anda birden fazla kameradan gelen yayınları kontrol edebilmesi de en fazla verim alınacak noktalardan biri olarak yorumlanıyor.
· Sürücüsüz Arabalar
Sürücüsüz arabalar yani otonom araçlar, yapay zekanın otomotiv endüstrisini ne yönde etkilediğini gösteren seçeneklerden birisidir. Statik ve hareketli olan engellerin öngörülmesi, hedeflere dayalı eylemlerin belirlenmesi gibi konularda çeşitli sistemler kullanılıyor. Yüz tanıma sistemi, sürücüsüz araçların insanların yüzlerini analiz edebilmesini ve güvenli şekilde yolculuk yapılmasını sağlamaktadır. Kendiliğinden giden arabalar, olacak en düşük riskle yola çıkmayı sağlamaktadır. Çarpışma hallerinde, sürücüsüz araçların en az hasara yol açmasına neden olacak planlamalar yapılmaktadır.
Günümüzde yaygın olarak kullanılan dronlar da bu örnekler içerisindedir. Dron, önceden programlanmış olan talimatlarla, kontrollü bir şekilde ilerlemektedir. Bu da özellikle ulaşım ve sevkiyat süreçlerinde hızlı ve etkili çözümlerle buluşabilmeniz anlamına gelmektedir. Böylece uçuşlar sırasında kullanılan yüksek teknoloji sayesinde insanlar için en büyük avantajlardan biri olarak değerlendirilmektedir.