Marka, ürün ve hizmet satışı yapmakta olan işletmelerin sektöründeki diğer firmalardan ayrılması amacıyla kullanılan bir simge olarak nitelendirilmektedir. İşletmelerin ticari faaliyetlerinde tanınırlığını arttıran bir iz şeklinde tanımlamak da mümkündür. Markaları oluşturan temel öğeler içerisinde de ise ismi, işareti, logosu, rengi gibi seçenekler yer almaktadır. Markaların Korunması Hakkında Kanunun Hükmü gereğince markalar toplamda dört farklı türe ayrılmaktadır. Bunlar garanti markası, ticaret markası, hizmet markası olarak bilinmektedir. Ancak markaların türü fark etmeksizin varlığının korunma altına alınması amacıyla, marka tescili yapılması gerekmektedir. Bundan ötürü de pek çok kişi marka tescili nedir şeklinde sorular sormaktadır.
Marka tescili, markaların ürünlerine, hizmetlerine dair tanıtım, pazarlama gibi faaliyetleri kapsayan, hak sahibi olmayan kişilerin faydalanmasının önüne geçen bir sistem olarak nitelendirilmektedir. Marka tescili işlemleri 556 sayılı Markaların Korunması Hakkında Kanun Hükmüne Kararname ile belirli haklara sahiptir. Bunlardan söz edecek olursak marka tescil kapsamı içerisinde benzeri ürün ve hizmetlerle ilgili haksız kazanç durumlarının önüne geçebilmektedir. Diğer markaların kendisine olan benzerliğini kullanarak öne çıkmasına engel olmaktadır. Ek olarak marka tescili, hukuki olarak da avantaj sağlamaktadır. Markanızı miras olarak bir başkasına devredebileceğiniz gibi teminat, rehin şeklinde gösterilmesi de olası durumlar içerisinde yer almaktadır.
Marka Tescili Ne İşe Yarar?
Sektörel faaliyetlere başlamadan önce marka tescili yaptırmış olmanın birden fazla artısı bulunmaktadır. Bunlardan bahsedecek olursak;
- Ürün ve hizmet satışı yapan firmaların marka tescili yaptırmadan yasal korunmayla buluşması söz konusu olabilir. Ancak bu noktada yeterli koruma sunulmaz. Farklı kişilerin, firmaların ürün veyahut hizmetlerinizi kopyalaması, ihlal etmesi gibi durumlar yaşanabilmektedir. Bu gibi hallerde ise ürünün, hizmetin size ait olduğunu ispat etmeniz zorlaşmaktadır. Sizler kayıtlı bir markaya sahip olduğunuz zaman sahip olduğunuz faaliyetler için ek koruma sağlamış olabilirsiniz.
- Marka tescil işlemleri, markanızın diğer tescilli markalarla benzerlik göstermesini engellemektedir. Sizler farkında olmadan başka bir firmanın, kişinin ticari markasını ihlal ediyor olabilirsiniz. Böyle bir durumla karşı karşıya kaldığınız zaman karşı tarafın size dava açma hakkı bulunmaktadır. Dava sürecinde ise yasal ücretlendirmelerle, çeşitli para cezalarıyla karşı karşıya kalabilirsiniz. Ayrıca marka tescili yaptırmadan elde etmiş olduğunuz kazançların tümünden vazgeçmek zorunda olabilirsiniz. Sonrasında ise markanızı yeniden adlandırmanız, yeni bir marka kimliği oluşturmanız gerekecektir. Bu da hem imaj hem de maddi kayıp yaşamanıza neden olacaktır.
- Markanın tescil edilmiş olması, farklı bir şirketin size benzer bir markaya sahip olmasının önüne geçmektedir. Ayrıca şirketinizin marka adınız altında faaliyet göstermek için yasal hakları oluşmaktadır.
- Şirketinizi uluslararası faaliyetlerle büyütmek gibi bir düşünceniz olabilir. Bu durumda yabancı ticari marka başvurusu için de tescil işlemlerinin tamamlanmış olması gerekmektedir.
- Marka tescilinin olması, markanızın yasal haklarını ihlal eden kişilere karşı yasal işlem hakkına sahip olmanız anlamına gelmektedir.
Marka Tescili Neden Önemlidir?
Şirketinizin, marka imajınızın, ürünlerinizin diğerlerinden farklı, benzersiz olması için tescil ettirmiş olmanız önemlidir. Ticari markanızın kaybolmaması, ürün ve hizmetlerinizin taklitlerinin önüne geçilmesi için gerekli bir işlemdir. Ayrıca mülkiyetinizin korunma altına alınması, yasal haklarınızın güvende olması gibi birçok durumdan ötürü marka tescili yaptırılması gerekmektedir. Bundan ötürü de girişimcilerin marka tescili ile birlikte gelen avantajların bilincinde olması önem arz etmektedir.
Tescil işlemlerinin tamamlanmasıyla birlikte marka kimliğinizi yasal olarak korumuş olursunuz. Markanızın adının, yasal olarak hak sahibi olmayan kişi ya da kişiler tarafından kullanılması halinde dava açabilirsiniz. Böylece ürünlerinizin kullanılması, taklit edilmesi gibi hallerde itiraz etme hakkına da sahip olabilirsiniz. Marka itibarınızın zarar görmesinin önüne geçebilmeniz adına da bu oldukça etkili bir adımdır.
Türkiye Cumhuriyeti Devleti sınırları içerisinde ticari faaliyet yürütmekte olan markalar, “com.tr” uzantılı domain yani alan adı almaktadır. Bu alan adına sahip olabilmeleri için ise marka tescili yaptırmış olmaları gerekmektedir. “com.tr” uzantısı, kurum onayının bulunduğu, markanın güvenilir olduğu anlamına gelmektedir. Ek olarak “com.tr” uzantısı, Google arama motoru tarafından da sevilmektedir. Web sitelerin SEO çalışmalarına da olumlu yönde katkı sağladığı bilinmektedir.
Marka Tescili Nasıl Yapılır?
Marka tescil işlemleri, Türk Patent ve Marka Kurumu tarafınca yapılmaktadır. Tescil işlemleri yaptıran markalar, on yıl süreyle koruma hakkı elde etmiş olmaktadır. Bu sürenin dolmasının ardından ise yeniden başvuru yaparak marka tescil süresinin uzatılması mümkün olmaktadır. Tescil süreci ise genellikle altı ila on iki ay arasında tamamlanmaktadır. Marka tescili nasıl tamamlanır sorusuna cevap olarak ise beş temel adım öne sürülmektedir.
Marka tescili yaptırmak isteyenlerin öncelikli olarak Türk Patent ve Marka Kurumu’na başvuruda bulunması gerekmektedir. Başvuru incelemeleri sınıflandırılarak TPE tarafınca incelenmektedir. İtiraz durumlarının yaşanmasına karşılık olarak ise toplamda 4 ay süre bülten üzerinden yayınlanmaktadır. Marka ile ilgili herhangi bir itiraz yayınlanması halinde, söz konusu itiraz da değerlendirilmektedir. Yayın süresince bir itiraz durumu oluşmamışsa veyahut itiraz markanın lehine olacak şekilde sonuçlanmışsa ilgili belgeler düzenlenmektedir. Son aşamada tescil belgesini alabilmek için gerekli harç ödemesi tamamlanmaktadır. Markanın tescil edilmesinin ardından onaylanıp belge sizlere iletilmektedir.